กลับหัวของเด็ก

ลูกไม่กลับหัว มีวิธีทำให้ลูกกลับหัวได้อย่างไร นพ.อดิศร อักษรภูษิตพงศ์ สูตินรีแพทย์ เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ ประจำโรงพยาบาลพญาไท 3 ได้ให้คำแนะนำไว้ว่า หากลูกไม่กลับหัว ก็อาจจะต้องใช้วิธีหมุนเปลี่ยนท่าทารก ซึ่งทำโดยการใช้มือดันทารกในครรภ์ผ่านหน้าท้องของคุณแม่ เพื่อให้ทารกหมุนจากท่าก้นมาเป็นทารกท่าศีรษะ โดยจะมีการตรวจเสียงหัวใจทารกและสุขภาพทารกด้วยวิธี non-stress test (NST) ทั้งก่อนและหลังการหมุนเปลี่ยนท่าทารก และอาจมีการให้ยาคลายการหดตัวของกล้ามเนื้อมดลูก เพื่อช่วยเพิ่มความสำเร็จในการหมุนเปลี่ยนท่าทารก แต่ในกรณีที่เกิดความผิดปกติ หรือมีภาวะแทรกซ้อนต่อทั้งแม่ท้องและทารกระหว่างการหมุนเปลี่ยนท่า คุณหมอก็จะจะหยุดการหมุนเปลี่ยนท่าทารกทันที และอาจจะต้องคลอดฉุกเฉินโดยการผ่าท้องทำคลอดทันที โดยภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดจากการหมุนเปลี่ยนท่าทารก ได้แก่ การเกิดถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด หัวใจทารกเต้นผิดปกติ ภาวะรกลอกตัวก่อนกำหนด การคลอดก่อนกำหนด

ลูกกลับหัวตอนกี่เดือน โดยส่วนใหญ่ เมื่อคุณแม่ตั้งครรภ์ใกล้ครบกำหนดคลอดแล้ว ทารกในครรภ์จะหมุนตัวเพื่อหันศีรษะมาทางด้านช่องคลอดของคุณแม่ เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการคลอดตามธรรมชาติ ซึ่งเราจะเรียกท่าของทารกในครรภ์ท่านี้ว่า ทารกท่าศีรษะ (Vertex or Cephalic Presentation) ซึ่งทารกมักจะกลับหัวเพื่อเตรียมคลอดเมื่ออายุครรภ์ได้ประมาณ 33-34 สัปดาห์ และเด็กจะคงท่านี้เอาไว้จนคลอด แต่หากว่าคุณเคยมีลูกมาแล้ว แม่ท้องบางคนทารกในครรภ์อาจะยังไม่กลับหัว ทารกอาจจะกลับหัวเพียงไม่กี่วันหรือไม่กี่ชั่วโมงก่อนคลอด หรืออาจไปกลับหัวเอาในตอนสัปดาห์ที่ 36 ก็มีเหมือนกัน อย่างไรก็ดี พบว่ามีทารกส่วนหนึ่งไม่กลับหัว และหันก้นออกมาทางช่องคลอดแทน โดยสามารถพบได้ 3-4% ซึ่งเราจะเรียกท่าของทารกในครรภ์ว่า ทารกท่าก้น (breech presentation)

ข้อควรระวังเรื่องลูกกลับหัว เมื่อลูกกลับหัวลงสู่อุ้งเชิงกราน นั่นหมายความว่า ใกล้ถึงเวลาคลอดแล้ว คุณแม่ควรสังเกตความเคลื่อนไหวของลูกน้อยเมื่อเคลื่อนลงสู่อุ้งเชิงกราน และวิธีที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งก็คือ การนับลูกดิ้น โดยภายใน 1 ชั่วโมง ควรรู้สึกว่าลูกดิ้น หรือเตะประมาณ 10 ครั้ง ถ้าคุณแม่สังเกตว่าลูกเคลื่อนไหวน้อยกว่าปกติควรรีบไปพบคุณหมอทันทีนะครับ และหากสังเกตพบว่าลูกกลับหัวก่อนกำหนดคลอด 4 สัปดาห์ โดยที่ไม่มีสัญญาณใกล้คลอดใด ๆ เกิดขึ้น คุณแม่ควรไปพบคุณหมอด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ คุณแม่จะสังเกตเห็นมูกสีน้ำตาล หรือชมพู เมื่อลูกกลับหัวลงสู่อุ้งเชิงกราน แต่หากพบว่าเป็นเลือดสดมากกว่าที่จะเป็นมูกเลือด ควรรีบพบเข้าพบคุณหมอโดยด่วนนะครับ

จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกไม่กลับหัว การที่จะรู้ว่าลูกลับหัวหรือไม่นั้น คุณหมอจะทำการตรวจครรภ์เพื่อบอกท่าของทารกในครรภ์ โดยการตรวจทางหน้าท้อง เพื่อคลำท่าของทารก และอาจตรวจด้วยการตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง ในกรณีที่ตรวจพบว่าทารกยังคงเป็นท่าก้นที่อายุครรภ์ 36 สัปดาห์ คุณหมออาจทำการหมุนเปลี่ยนทารกจากท่าก้นให้เป็นท่าศีรษะจากภายนอก (external cephalic version) ซึ่งสามารถทำได้ตั้งแต่ในช่วงอายุครรภ์ 37 สัปดาห์เป็นต้นไป ก่อนมีการเจ็บครรภ์คลอดหรือน้ำเดิน และไม่มีข้อห้ามอื่น ๆ ในการคลอดทางช่องคลอด

ลูกกลับหัวรู้สึกอย่างไร แม่ท้องสามารถสังเกตสัญญาณและอาการเมื่อลูกกลับหัวได้ ดังนี้ ท้องลดต่ำลง หายใจสะดวกขึ้น กินได้เยอะขึ้น เข้าห้องน้ำบ่อยขึ้น แรงกดที่อุ้งเชิงกรานจะเพิ่มขึ้น มีอาการท้องผูก หรือริดสีดวงทวาร เจ็บท้องหลอก ปวดหลัง ตกขาวเปลี่ยนไป อาจจะข้นและเหนียวหนึบกว่าช่วงเวลาอื่น ๆ คุณแม่บางคนอาจมีเลือดปนมาในตกขาวได้เช่นกัน หุบขาได้ยากขึ้น

ลูกไม่กลับหัว อันตรายไหม บางครั้ง หากลูกไม่กลับหัว และอยู่ในท่าที่ใช้ก้นนำเพื่อคลอดออกมา คุณหมอก็จะพยายามหาทางให้เด็กกลับหัว เนื่องจากการคลอดลูกโดยมีก้นนำออกมานั้น อาจไม่ปลอดภัยต่อทั้งแม่และลูก เพราะลูกจะพยายามเอาเท้าออกมาก่อน ซึ่งถ้าหากว่าลูกไม่สามารถกลับหัวได้จริง ๆ คุณหมอก็อาจจะต้องทำการผ่าคลอด

ลูกกลับหัวตอนกี่เดือน ลูกกลับหัว รู้สึกยังไง แล้วถ้าลูกไม่กลับหัวล่ะ จะเกิดอะไรขึ้น ลูกกลับหัวตอนกี่เดือน เมื่อไหร่ทารกจะกลับหัว ลูกกลับหัวจะรู้สึกอย่างไร ลูกไม่กลับหัว อันตรายไหม ทำไงดี มีวิธีทำให้ลูกกลับหัวไหม วันนี้เรามาไขข้อข้องใจเหล่านี้กันครับ

ทำไมลูกไม่กลับหัว มีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้ลูกไม่กลับหัว หรือเกี่ยวข้องกับการเกิดทารกท่าก้น เช่น การตั้งครรภ์แฝด ปริมาณน้ำคร่ำที่มากหรือน้อยเกินไป การมีเนื้องอกมดลูกหรือมดลูกที่รูปร่างผิดปกติ มีภาวะรกเกาะต่ำ อาการคลอดก่อนกำหนด

เดี้ยวถึงเวลาเขาน่าจะลงมานะคะ